تبادل
لینک هوشمند
ابداع ماشين بخار (2)
به چه دليل ماشين بخار را در رديف بزرگترين ابداع‌ها و اختراع‌‌ها در تاريخ بشر قرار مي‌دهند.
کاري که ماشين بخار کرد، در واقع اين بود که براي اولين بار اين امکان را به وجود آورد که انرژي يا نيرو به محل بهره برداري از منابع برده شود نه بلعکس. به اين ترتيب حتي اگر در يک محل آبشاري براي به کار انداختن دستگاه هاي يک کارخانه وجود نداشت، مي‌توانستند کارخانه را، چه کارگاه ريسندگي و بافندگي باشد، چه آسياب و مانند اين‌ها، در محلي برپا کنند که اين منابع با ارزان‌ترين قيمت، در دسترس باشد. وقتي اين امکان وجود داشته باشد که مثلا"در محل مورد نياز، آسيابي با نيروي بخار، براي آرد کردن غلات، بسازند و مجبور نباشند که با تحمل زحمات و هزينه‌ي سنگين، غلات را به نقطه‌ي دوري که آسيابي با نيروي آبشاري وجود دارد، حمل کنند. اين امر خود به خود، بزرگترين و مهمترين تحولات و دگرگوني‌ها را در سير تاريخ پدبد آورد.
به اين ترتيب بود که در شمال انگلستان انقلاب صنعتي متکي بر نيروي بخار، در ابتدا به راه افتاد. چون در آن جا بود که، مواد خام لازم براي توليد کالاهاي مختلف، به فراواني در دسترس بود.
امروز وقتي درباره‌ي ماشين‌هاي بخار فکر مي‌کنيم معمولا"به ياد تلمبه‌ها ، کارخانه‌ها و معادن زغال سنگ نمي‌افتيم؛ بلکه خط آهن و لکوموتيو به ذهن ما مي‌آيد.در واقع مدت درازي گذشت تا کسي به اين فکر افتاد که يک ماشين بخار را روي چرخ نصب کند، يعني لکوموتيو بسازد. با اين کار بود که به زودي، ماشين بخار، توسعه‌ي بيشتري پيدا کرد. موفقيت بزرگ را در اين زمينه "جيمز وات" به دست آورد. او براي به حرکت در آوردن پيستون در سيلندر کاري کرد که به جاي هوا، به توان از بخار استفاده کرد. خود لکوموتيو هم احتياج به پيشرفت‌هاي تکنيکي بيشتري داشت. در اين مورد، عامل اصلي بالا بردن ميزان فشار بخار بود. چون بخار با فشار زياد، اين امکان را پيش آورد که کل دستگاه در اندازه‌هاي کوچک ساخته شود. به اين ترتيب توانستند يک دستگاه مولد نيرو در اندازه‌ي بسيار کوچک بسازند و نسبت نيرو به وزن، در اين ماشين‌ها پيشرفت فوق‌العاده‌اي کرد و اين امکان را به وجود آورد که لکوموتيو روي ريل به آساني به حرکت در بيايد.
تقريبا" 100 سال بعد از ساختن ماشين بخار ساکن بود که اولين ماشين بخار متحرک و چرخ‌دار ساخته شد.در اين باره روزنامه‌ي تايمز لندن در هشتم ژوئيه‌ي سال 1808 ميلادي نوشت: بر اساس اطلاع موثقي که در دست داريم، قرار است يک خودرو که با نيروي بخار کار مي کند، در مسابقاتي که در اکتبر آينده در" نيومارکت" برگزار خواهد شد ، با بهترين ماديان‌ها و اسب‌ها ، مسابقه بدهد. گفته مي‌شود که مبلغ شرط بندي در اين مسابقات،10 هزار ليره است و احتمال برد خودرو بخار، از همه بيشتر است.
اولين تلاش‌هايي که در استفاده از نيروي ماشين بخار ساکن در حمل و نقل انجام گرفت براي اين بود که ماشين بخار، يک گاري را روي خط به حرکت درآورد. بنابراين خود ماشين بخار حرکت نمي‌کرد، بلکه گاري حرکت مي‌کرد و ماشين بخار به وسيله‌ي طناب و قرقره به دنبال آن کشيده مي‌شد. در دهه‌هاي 1810 و 1820 بود که براي اولين بار در بريتانيا و فرانسه و بعد در ساير نقاط جهان با مهندسي دقيق، در ساختن ماشين‌هاي بخار، کارايي آن‌ها به حدي رسيد که توانستند آن‌ها را روي چرخ نصب کنند و به اين ترتيب، ماشين بخارخودش به حرکت در بيايد و واگن‌ها را به دنبال خود بکشد.
قطار لکوموتيو که به آن ماشين دودي هم مي‌گفتند به عنوان يک وسيله‌ي حمل و نقل، ابتدا در فاصله‌ي سال‌هاي 1820 و 1830 در انگلستان به کار افتاد و در دهه‌ي 1850 در ساير نقاط اروپا و در امريکاي شمالي هم، استفاده از آن را آغاز کردند. استفاده از اين وسيله‌ي حمل و نقل، بدون داشتن خط آهن‌هايي که با مهندسي دقيق کشيده شده باشد، امکان پذير نبود. به همين دليل هر جا که مي‌خواستند از اين وسيله استفاده کنند بايد مهندسي کل سيستم يا شبکه را در نظر مي‌گرفتند. سيستم لکوموتيو با نيروي بخار يا ماشين دودي، که "جورج استيو نسن" و "رابرت استيو نسن" در دهه‌ي 1820 در بريتانيا به کار انداختند و بعد به نقاط ديگر جهان رفت، به تناسب و هماهنگي بين شکل و قابليت اطمينان ريل يا خط آهن، موتور داخل لکوموتيو، مکانيسم هدايت يا فرمان و ظرفيت لکوموتيو براي کشيدن بار‌هاي بسيار سنگين، متکي بود. به اين ترتيب خط آهن در مجموع از يک سيستم مرتبط و به هم بسته تشکيل مي‌شد.
نظرات شما عزیزان:
